Tebliğ ile, şirketlerin genel kurul ve yönetim kurullarınca 2023 ve sonrası hesap dönemlerinde uygulanacak enflasyon düzeltmesine ilişkin esas alınacak finansal tabloların belirlenmesi amaçlanmıştır.
Tebliğ finansal tabloları enflasyon düzeltmesine tabi olan Türk Ticaret Kanunu’nda (“TTK”) düzenlenen şirketleri kapsamakta olup, Tebliğ’de sayılan belirli kanunlardaki[1] konuya ilişkin özel düzenlemeler saklı tutulmuştur.
Tebliğ ile düzenlenen esaslı hususlar aşağıda özetlenmiştir:
- Öncelikle, finansal tablolarını Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından belirlenen muhasebe standartlarına uygun hazırlamak zorunda olan şirketler (“KGK Düzenlemelerine Tabi Şirketler”), TTK’nın 88. maddesine göre hazırlanan enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tabloları esas alacaktır.
- KGK Düzenlemelerine Tabi Şirketler dışında kalan şirketler için ise;
(i) 2023 yılı hesap dönemi sonrasındaki hesap dönemlerinde Vergi Usul Kanunu (“VUK”) geçici madde 33 ve Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ (Sıra No: 555) (“VUKGT”) kapsamında enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar,
(ii) 2023 yılı hesap dönemine ilişkin olarak Vergi Usul Kanunu ve Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ (Sıra No: 555) kapsamında enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolar ile enflasyon düzeltmesi uygulanmamış finansal tablolar aşağıdaki kapsamda birlikte dikkate alınacaktır:
| Hukuki İşlem | Esas Alınacak Finansal Tablo |
| Kâr payı dağıtımı yapılması* (Serbest yedek akçelerden ve dağıtılabilir diğer kaynaklardan zarar mahsubu sonrasında kalan değerlerden ) | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmış Tablo |
| Sermaye Artırımı ve Azaltımı | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmış Tablo |
| Birleşme, Bölünme ve Tür Değişikliği | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmış Tablo |
| Sermaye Kaybı ve Borca Batıklığın Tespiti | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmış Tablo |
| Net Dönem Karının Esas Alındığı Kar Payı ve Kazanç Dağıtımları* (2023 yılı hesap dönemi için) | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmamış Tablo |
| Yedek Akçe Ayrılması (2023 yılı hesap dönemi için) | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmamış Tablo |
| İntifa Senedi Sahiplerine Yapılacak Ödemelere İlişkin Hesaplamaları (2023 yılı hesap dönemi için) | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmamış Tablo |
| Dönem İçerisinde Dağıtılmış Olan Kâr Payı Avansına İlişkin Hesaplamalar (2023 yılı hesap dönemi için) | Enflasyon Düzeltmesi Uygulanmamış Tablo |
*Hemen belirtilmelidir ki Tebliğ uyarınca, yukarıda belirtilen kapsamındaki şirketlerde, dağıtılması öngörülen kâr payı tutarı, VUK hükümlerine göre enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolarda bulunan kâr dağıtımına konu kaynakların toplamını aşamayacaktır. Ayrıca, kar dağıtımına ilişkin olarak vergi kanunlarında yer alan hükümlerin de dikkate alınması gerekmektedir.
Buna ek olarak, Tebliğ’de şirket sermayesine ilişkin düzenlemeler de getirilmiştir. Şöyle ki;
- Tebliğ kapsamında, şirketlerin sermayesine yönelik yapılacak değerlendirmelerde, TTK ile uyumlu şekilde, şirketin ticaret siciline tescil edilmiş olan sermaye tutarının esas alınacağı açıklığa kavuşturulmuştur.
Zira VUK madde 298’e göre, enflasyon düzeltmesi sadece bilançoda yer alan parasal olmayan kıymetlere uygulanacaktır. Bu tür kıymetler arasında öz kaynak da bulunduğundan özkaynaklar içerisinde değerlendirilen sermaye, sermayenin düzeltilmesi için kullanılan hesaplar, hisse senetleri ihraç primleri, hisse senedi iptal karları, yasal yedekler, statü yedekleri, olağanüstü yedekleri enflasyon düzeltmesine tabi tutulacaktır. Bu öz kaynak kalemleri, enflasyon düzeltmesi yapıldıktan sonra bilançoda buna göre düzenlenerek yer alacaktır. Fakat şirket esas sermayesi değişikliği esas sözleşme değişikliği anlamına geldiği için TTK madde 421 uyarınca, kanunda veya esas sözleşmede aksine hüküm bulunmadığı takdirde, şirket sermayesinin en az yarısının temsil edildiği genel kurulda, toplantıda mevcut bulunan oyların çoğunluğu ile alınabilecektir.
Dolayısıyla, her kadar enflasyon düzeltmesi hesaplamalarında şirket sermayesinde değişiklik olduğu sonucuna ulaşılsa da Tebliğ ile TTK’de yer alan hükme uygun bir düzenleme getirilmiş, şirket sermayesine ilişkin yapılacak değerlendirmelerde şirketin ticaret siciline tescil edilmiş olan sermaye tutarının esas alınacağı belirtilmiştir. Zira sermaye değiştirilemeyeceğinden sermaye kalemlerinde yapılan düzeltme sermaye düzeltmesi olumlu farkları hesabında izlenecektir.
- Tebliğ’de enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan sermaye düzeltmesi olumlu farkları, diğer öz sermaye kalemlerine ilişkin olumlu farklar ile bunların dışında kalan iç kaynakların, enflasyon düzeltmesinden kaynaklı zararlar dâhil zararlar ve olumsuz farklardan mahsup edildikten sonra kalan kısmın TTK madde 462 uyarınca, sermaye artırımında kullanılabileceği belirtilmiştir.
Buna göre, öz kaynakların enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan olumlu farklar, olumsuz farklardan fazla ise söz konusu farklar birbirine mahsup edildikten sonra kalan olumlu fark TTK madde 462 uyarınca, sermaye artırımı işleminde kullanılabilecektir. Zira söz konusu artırımın kaynağı olan farklar da Ticaret Sicil Müdürlüğüne sunulacak raporda belirtilmesi gerekecektir.
- Tebliğ’de genel kurul kararıyla enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan sermaye düzeltmesi olumsuz farklarının ve enflasyon düzeltmesinden kaynaklanan diğer olumsuz farkların sermaye azaltımı yoluyla sermaye azaltımında kullanılabileceği de ayrıca düzenlenmiştir.
- Bu kapsamda son olarak, KGK Düzenlemelerine Tabi Şirketler tarafından yapılacak sermaye arttırımlarına yönelik de kısıtlama getirilmiştir. Bu kapsamda, söz konusu şirketlerin sermaye arttırımlarında TTK madde 88’e göre hazırlanan enflasyon muhasebesi uygulanmış finansal tablolar esas alınmakla birlikte sermayeye ilave edilecek iç kaynak tutarının VUK’a göre enflasyon düzeltmesi uygulanmış finansal tablolarda yer alan sermayeye ilave edilebilecek iç kaynakların toplamını aşamayacağı düzenlenmiştir.
[1] 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu, 3/6/2007 tarihli ve 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu, 6/12/2012 tarihli ve 6362 sayılı Sermaye Piyasası Kanunu ve 20/6/2013 tarihli ve 6493 sayılı Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuruluşları Hakkında Kanunu
HUKUKİ UYARILAR VE BİLDİRİMLER
1. Mesleki Düzenlemeler
DL Avukatlık Bürosu’nun avukatları İstanbul Barosu üyesi olup Avukat unvanını taşımaktadırlar ve İstanbul Barosu ile Türkiye Barolar Birliği tarafından çıkarılan mesleki düzenlemelere bağlı faaliyet göstermektedirler.
2. Hukuki Uyarı
Bu internet sitesinde yayımlanan içerikler sadece bilgilendirme amaçlı olarak hazırlanmış olup herhangi bir şekilde hukuki görüş olarak kullanılmamalıdır. Bu site ve içerdiği bilgilerin avukat-müvekkil ilişkisi kurma amacı bulunmamaktadır. DL Avukatlık Bürosu ve avukatları doğru ve tam bilgi temin etmeyi amaçlamış olup, yayımlanan içerikler mevzuat değişikliği veya yeni tarihli yargı kararları nedeniyle güncelliğini yitirebilir ve yürürlükte olan yasal gelişmelerin son halini yansıtmayabilir. DL Avukatlık Bürosu bu internet sitesinde bulunan içerikleri dilediği zaman değiştirme ve gözden geçirme hakkını saklı tutar.
Bu internet sitesinde bulunan hiçbir içerik herhangi bir olaya özgülenebilecek hukuki danışmanlık yerine geçmez. Kullanıcı bu internet sitesine girerek, DL Avukatlık Bürosunu ve avukatlarını işbu internet sitesinde bulunan bilgilere dayanarak hareket etmesi sonucu meydana gelen herhangi bir zarar veya ziyandan sorumlu tutmayacağını kabul etmektedir.
Bu internet sitesinde yer alan tüm bilgiler, Türkiye Barolar Birliği’nin Meslek Kuralları ve ilgili mevzuatına bağlı kalınarak ve ilgili mevzuatla reklam yasağına ilişkin düzenlemelere uygun olarak hazırlanmıştır. İnternet sitesini ziyareteden tüm kullanıcılar, Kullanım Koşulları'nda yer alan düzenlemeleri kabul etmiş sayılırlar.
3. Fikri Mülkiyet Hakları
Bu internet sitesinde yayımlanan içerikler DL Avukatlık Bürosu’nun malik veya lisans sahibi olduğu telif hakkı ve/veya diğer fikri mülkiyet hakları uyarınca koruma altındadır. İşbu internet sitesinin içeriği DL Avukatlık Bürosu’nun yazılı izni olmaksızın kısmen ya da tamamen kopyalanamaz, dağıtılamaz, kullanılamaz ya da değiştirilemez. Bu onay DL Avukatlık Bürosu ile info@dlhukuk.com adresinden iletişime geçilerek talep edilebilir.
4. Bağlantılar (Links)
İnternet sitesinin herhangi bir bölümüne DL Avukatlık Bürosu’nun yazılı ön onayı olmaksızın elektronik bağlantı (electronic link) verilemez. DL Avukatlık Bürosu, DL Avukatlık Bürosu internet sitesine yapılan elektronik bağlantıların kaldırılmasını talep etme hakkını saklı tutar.
İnternet sitemizin bir bölümü üçüncü kişilerin internet sitelerine atıfta bulunabilir ve üçüncü kişilere ait internet siteleri DL Avukatlık Bürosu’nun internet sitesine atıfta bulunabilir. DL Avukatlık Bürosu harici internet sitelerinin içeriğinden sorumlu tutulamaz.